Pokrzywka u dziecka – co ją wywołuje i jak sobie z nią poradzić?

O czym przeczytasz w artykule:

• Po czym rozpoznać pokrzywkę u dziecka?
• Jakie są przyczyny wystąpienia pokrzywki u dziecka?
• Jak leczy się pokrzywkę u dziecka?

Jak wygląda pokrzywka u dzieci? Objawy

Pokrzywka u dziecka to – jak już wspomniano – jeden z rodzajów wysypki, która pojawia się na ciele maluszka w postaci zaczerwienionych plamek w formie bąbli. Wyglądem mogą przypominać ślady po poparzeniu pokrzywą – stąd wzięła się ich nazwa. Typowa pokrzywka jest doskonale widoczna na zdrowej skórze: pojedynczy bąbel może mieć od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów średnicy, jest otoczony rumieniem i może występować pojedynczo lub w większych skupiskach. Może być ostra (trwa do 6 tygodni) albo przewlekła – czyli trwająca dłużej niż 6 tygodni. Bardzo często pokrzywka u dziecka pojawia się i znika samoistnie po kilku godzinach lub dniach, może jednak nawracać. Co ważne, jej pojawieniu się zazwyczaj towarzyszy swędzenie oraz pieczenie skóry.

Pokrzywka u dziecka – od czego może powstać?

Zastanawiasz się, skąd bierze się pokrzywka u dzieci? Przyczyną jest zwiększona przepuszczalność drobnych naczyń włosowatych skóry, w wyniku czego powstaje obrzęk. Przepuszczalność ta zwiększa się na skutek działania wielu substancji uwalnianych z komórek. Nie zawsze łatwo jest określić, co jest przyczyną ich uwolnienia, najczęściej są to jednak:

• infekcja wirusowa lub bakteryjna – np. przy zakażeniu układu moczowego (ZUM) albo zapaleniu gardła,
• kontakt z czynnikami alergicznymi (cytrusami, orzechami, mlekiem, glutenem itd.),
• reakcja polekowa – pojawia się jako odpowiedź na przyjmowanie leków, przede wszystkim antybiotyków,
• użądlenie przez owada – jako część poważnej reakcji alergicznej,
• choroby immunologiczne – zwłaszcza tarczycy,
• warunki zewnętrzne – na przykład zimno (może chodzić o minusową temperaturę na dworze, ale także o wypicie zimnego napoju), ciepło (podobnie: u jednych dzieci pokrzywkę wywoła upał na zewnątrz, a u innych – wypicie ciepłego mleka) albo ucisk,
• zakażenie pasożytnicze.

Niestety w około 30% przypadków przyczyny pokrzywki u dziecka nie da się jednak określić, nawet mimo przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki. Dotyczy to przede wszystkim tych o przewlekłym przebiegu, czyli utrzymujących się powyżej 6 tygodni. W takiej sytuacji mówimy o pokrzywce idiopatycznej.

Pokrzywka u dziecka – leczenie

Jeśli zauważysz pokrzywkę u dziecka, nie musisz się martwić. To bardzo częsta dolegliwość, która jest nieprzyjemna, ale w większości przypadków znika po kilku godzinach i nie wymaga interwencji lekarskiej ani specjalistycznego leczenia. Wystarczy zadbać o kilka podstawowych spraw.
W sytuacji, gdy przyczyną pokrzywki u dziecka wystąpienia był kontakt z alergenem (np. zjedzenie pokarmu, na który maluszek źle reaguje), warto podać szkrabowi leki przeciwhistaminowe lub smarować zmiany maścią przeciwhistaminową, a w przyszłości oczywiście unikać kontaktu z czynnikiem uczulającym. Czasami lekarze włączają też inne leki, skierowane konkretnie na przypadłość, która wywołała pokrzywkę u dzieci przy infekcji (w przypadku chorób wirusowych albo bakteryjnych).

Z pokrzywką fizykalną u dzieci (czyli taką wywołaną przez zimne lub gorące temperatury) można próbować poradzić sobie poprzez próby przyzwyczajenia maluszka do kontaktu z tym bodźcem – na przykład stopniowe ochładzanie małych kawałków jego skóry w przypadku gdy problemem jest wrażliwość na zimno. Nie rób tego jednak na własną rękę – taką decyzję musi podjąć lekarz. Tego typu próby robi się w kontrolowanych warunkach, w szpitalu lub przychodni, pod opieką specjalisty. Natomiast jeśli pokrzywce towarzyszy obrzęk naczynioruchowy, to niezbędna jest interwencja lekarska. W takim przypadku maluszkowi z pewnością zostaną podane leki przeciwzapalne i przeciwobrzękowe.

Pokrzywka u dziecka to powszechna dolegliwość – większość rodziców zauważyła w którymś momencie, że na skórze maluszka pojawiły się zaczerwienione bąble przypominające poparzenie. Nie trzeba się jej jednak obawiać, bo samoistnie zniknie po kilku godzinach. Warto obserwować, co ją wywołało, i unikać w przyszłości kontaktu z danym czynnikiem.

Bibliografia:

1. Flisiak I. Szepietowski J. Diagnostyka i leczenie pokrzywki u dzieci. Online: https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/2355…. Dostęp: 05.06.2023.
2. Krogulska A. Pokrzywka u dzieci i młodzieży − kompendium dla pediatrów i lekarzy POZ. Urticaria in children and adolescents – manual for pediatric and general practitioner. Katedra i Klinika Pediatrii, Alergologii i Gastroenterologii Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.